Trong thời đại mà nền công nghiệp streaming phát triển không ngừng, người dùng ngày càng quen với việc tiêu thụ các video chơi game thông qua Youtube hay các nền tảng mạng xã hội khác. Xu hướng thiết kế game đặt nặng việc tạo ra các “viral moment” ngày càng được ưa chuộng và phổ biến rộng rãi trên thị trường. Bài viết này là đúc kết cá nhân của mình sau quá trình chơi và suy nghĩ về cách các game developer kickstart một dự án. Nếu bạn cũng đang trong quá trình bắt đầu phát triển hoặc tò mò về cách lên ý tưởng cho một sản phẩm game, bài viết này có thể cung cấp một cách tiếp cận mà mình cho là khá thú vị và rất đáng để thử trong thiết kế

Viral moment trong game

Có lẽ cụm từ “viral moment” không còn quá xa lạ với chúng ta, hiểu đơn giản là những khoảnh khắc thú vị, đáng nhớ và có sức lan tỏa rộng rãi đối với nhiều người. Một màn biểu diễn xuất sắc của ca sĩ, một tình huống hài hước hay cả những điệu nhảy trên Tiktok,… tất cả đều có điểm chung là đem lại sự thú vị và cảm giác vui vẻ với người xem. Ta cũng có thể bắt gặp những “viral moment” xuất hiện trong các nội dung về game. Một cái chết lãng xẹt khi đã farm gần max cấp + full set đồ xịn trong Elden Ring, một pha chủ quan rồi trượt chân rơi xuống vạch xuất phát trong Only Up, một highlight kinh điển cướp baron trong Chung kết thế giới League of Legends. Niềm vui mà các khoảnh khắc này mang lại đã vượt ra khỏi giới hạn của bản thân sản phẩm và người chơi. Nó lan rộng sang cả những người xem dưới hình thức các video, shorts trên Youtube hay Tiktok. Đây cũng chính là lý do mà “viral moment” có sức lan tỏa mạnh mẽ bằng hoặc thậm chí hơn cả những cách tiếp cận marketing truyền thống

(Khoảnh khắc rơi tự do của IShowSpeed sau hàng giờ liền vất vả leo lên cao trong Only Up thu hút hơn 1 triệu view)

Phân tích một số use case trong thị trường

Only Up

Only Up có phần gameplay khán đơn giản. Mục tiêu chính của người chơi là leo lên trên đỉnh của map được thiết kế sẵn. Phần control character dùng các cơ chế chạy, nhảy và leo tường cơ bản của các game action góc nhìn thứ ba. Điều khiến Only Up hấp dẫn nằm ở cơ chế trừng phạt người chơi được thiết kế vô cùng tự nhiên của game. Nếu vô tình nhảy sai để té xuống thì không quan trọng người chơi đã đi bao xa, họ đều có thể bị kéo trở lại vạch xuất phát cùng với sự tuyệt vọng sau khi có được một bài học nhớ đời 😂. Có thể nói Only Up giống như phiên bản 3D của Jump King - một tựa game gây bão thời trước với lối chơi tương tự nhưng với đồ họa 2D.

Trong lúc xem IShowSpeed rơi tự do trong clip trên, bạn đã nghĩ gì?

Đối với mình, lúc đó không hiểu sao tự bất giác cười thành tiếng 🤣. Có thể một phần là vì biểu cảm của Speed, nhưng mình nghĩ phần lớn là vì tình huống game đang diễn ra. Con người chúng ta đôi khi có xu hướng thấy vui vẻ khi nhìn thấy người rơi vào tình huống khó xử là người khác chứ không phải mình (nghe hơi dark xíu nhưng hãy nghĩ theo hướng tích cực của khoa học :D). Và tất nhiên trong lúc đó vô thức mình biết đến và cảm thấy cũng muốn chơi thử Only Up, đơn giản là vì thấy nó “có thể sẽ vui”. Viral moment này được xuất hiện trên stream của IShowSpeed chính là nhờ các ý đồ trong thiết kế cơ chế trừng phạt user của OnlyUp. Nó vừa giúp người chơi có một cảm xúc mạnh mẽ khi trải nghiệm, vừa giúp các streamer dễ dàng có những khoảnh khắc thú vị để làm content

Job Simulator games

Trong những năm trở lại đây, các dòng game Job Simulator ngày càng được phổ biến tạo nên một trend trên Steam, đặc biệt là trong giới làm game Indie. Chi phí đầu tư không quá cao cộng với trải nghiệm gần gũi và dễ hook user trong vòng 2 tiếng đầu của gameplay khiến cho đây trở thành 1 thể loại dễ tiếp cận với market.

Ngoài ra có một điều đặc biệt là những game này được thiết kế rất phù hợp với các buổi livestream. Đa số các tính năng trong game xoay quanh việc mô phỏng chân thật lại toàn bộ các công việc thường ngày của một nghề nghiệp cụ thể. Nhịp game thường sẽ giữ ở mức trung bình với mục tiêu là phát triển “sự nghiệp” trong game từ thuở cơ hàn đến khi thành công.

Từ đó, các streamer sẽ hoàn toàn có thể vừa chơi vừa tương tác với viewer, tạo ra cảm giác đồng hành gần gũi thông qua game. Xa hơn nữa là từ cảm giác vui vẻ khi xem game, ta cũng muốn được trải nghiệm như các streamer. Đó là quá trình để một

(Video một buổi stream Internet Cafe Simulator 2 của MixiGaming)

• “Có nên đầu tư mua thêm bàn không anh em?”

• “Có nên thuê thêm nhân viên không nhỉ”

• “Hôm nay đóng quán net lúc mấy giờ nhỉ”

• …

Tất nhiên việc nghĩ ra content để tương tác thu hút viewer là công việc của streamer, ta hoàn toàn không thể kiểm soát được điều đó. Nhưng là Game Designer, hiểu về cách thị trường “xem game” hoạt động cũng là cách giúp chúng ta tạo ra những tính năng đáp ứng được nhu cầu về nội dung cho các streamer và content creator

Lethal Company

Lethal Company là một tựa game kết hợp giữa yếu tố kinh dị, khám phá và tương tác multiplayer. Người chơi sẽ cùng nhóm bạn đóng vai một tổ đội làm công ăn lương du hành khắp vũ trụ thu gom phế liệu để “trả KPI” cho chủ. Nhiệm vụ chính đi tìm các mảnh phế liệu trong 1 map được design sẵn gồm rất nhiều góc tối và các quái vật đáng sợ rình rập xuất hiện. Một màn chơi sẽ có limit thời gian nên thường phần lớn thời gian chơi player sẽ phải chia nhau ra để tối ưu. Cũng chính vì thế mà nỗi sợ sẽ luôn bao trùm trong từng bước chân của tất cả mọi người khi trải nghiệm Lethal Company.

Điểm thiết kế mà bản thân mình thấy thú vị nhất trong game chính là cơ chế giao tiếp in-game. Thường mọi người khi chơi sẽ không giao tiếp qua Discord hay các phần mềm nói chuyện khác mà sẽ sử dụng trực tiếp mic trong game. Được thiết kế theo đúng trải nghiệm nói chuyện xa gần như thực tế, càng di chuyển xa nhau thì tiếng nói của đồng đội cũng ngày càng nhỏ đi. Ngoài ra, game cũng cung cấp thêm giải pháp nói chuyện thông qua bộ đàm.

Chính các yếu tố trên giúp tạo ra những tình huống bi hài trong suốt quá trình chơi. Hãy thử tưởng tượng ít giây trước bạn vẫn đang nghe homie của mình báo cáo là vừa tìm ra đồ qua bộ đàm, ít giây sau ở đầu dây bên kia chẳng còn phát ra âm thanh nào nữa. Đó là lúc bạn biết rằng có ai đó vừa bị quái vật bắt đi rồi 😂. Để hiểu rõ hơn bối cảnh và tình huống nếu bạn chưa có dịp trải nghiệm Lethal Company, hãy xem qua đoạn clip bên dưới nhé

Chính những khoảnh khắc này đã giúp Lethal Company viral suốt một khoảng thời gian dài trên Youtube, Tiktok và các nền tảng mạng xã hội có content về video game. Từ đây, sản phẩm đã có thời điểm outsell luôn cả Call of Duty MW3, Baldur’s Gate 3… để chiếm vị trí thứ 3 trong các hạng mục top seller global của Steam

Tổng kết

Viral moment là một nguyên liệu không thể thiếu trong việc giúp game trở nên phổ biến hơn với công chúng thông qua hình thức marketing gián tiếp tận dụng mô hình stream và sản xuất content về game.

Các viral moment thường được thiết kế xoay quay các yếu tố như

• Vui vẻ khi coop cùng bạn bè

• Mind game lừa lọc kiểu hack não nhau

• Các khoảnh khắc funny fail

• …

Nhìn chung những khoảnh khắc đó dễ tạo được sự thu hút và lan truyền rộng rãi trong cộng đồng người xem của các streamer / video game content creator nên sẽ thường xuyên được khai thác. Đây đã và đang là một cách tiếp cận thú vị mà Game Designer có thể cân nhắc để thực hiện trong quá trình thiết kế game. Nhìn nhận thực tế thì một game muốn thành công trong thị trường đầy khắc nghiệt như hiện nay rất cần yếu tố viral để tiết kiệm chi phí marketing, dẫn đến việc tạo được profit cao hơn